HdK – project Vml. gemeenlandshuis

HdK – project Vml. gemeenlandshuis

In 2008 werd het Gemeenlandshuis aan de Diemerzeedijk overgedragen aan Vereniging Hendrick de Keyser nadat het bijna 275 jaar het statige onderkomen was geweest van het ‘Hoogheemraadschap van den Zeeburg en Diemerdijk’ en haar rechtsopvolgers. Dit waterschap beheerde de dijk van de Zuiderzee tussen Amsterdam en Muiden. In 1727 verrees het gebouw op de plaats van de oude herberg ‘daar de jager uithangt’, waar al sinds 1609 door het hoogheemraadschap werd vergaderd. Het Gemeenlandshuis, dat vrij uitzicht had op de Zuiderzee, werd door het bestuur van het waterschap gebruikt als vergaderruimte en uitvalsbasis bij dijkbewaking. De hoogheemraden konden er overnachten en de inwonende opzichter was ook kastelein voor de heren van het bestuurscollege.

Wat omvang en indeling betreft, is het gebouw vergelijkbaar met een buitenhuis. Het statige gebouw is rechthoekig van plattegrond. De voor- en achtergevel beslaan ieder vijf raamtraveeën. De ingangspartij is opgenomen in de middelste risalerende travee. Hierachter ligt de bel-étage met een gestucte middenhal en aan weerszijden twee grote (vergader)zalen met hoge vensters rondom. Aan het einde van de gang gaat een trap naar de verdieping waar vroeger de logeervertrekken met bedsteden waren gehuisvest. In het souterrain bevond zich het huishoudelijk onderhuis met keuken en andere dienstvertrekken. Naast het pand staat een oud bakhuisje. Kort na de oplevering van het hoofdgebouw verrezen een koetshuis en een stal achter het gebouw, waardoor een symmetrische tuinaanleg werd gerealiseerd alsof het een voorname buitenplaats betrof.

Voor de bouw en afwerking van het pand werden vooraanstaande ambachtslieden aangetrokken. Ontwerp en bestek werden geleverd door de Amsterdamse timmermansbaas Cornelis van der Does. Cornelis van der Hoeven, ‘metselaarsbaas tot Amsterdam’ was verantwoordelijk voor de bouw. Het indrukwekkende stucwerk in Lodewijk XIV-stijl in de hal werd gemaakt door de stucwerker Christiaan Wittenbeeker. Het houtsnijwerk van de schouwen is uitgevoerd door Pieter le Normant.

In het Gemeenlandshuis bevindt zich een bijzonder 17de-eeuws tegeltableau dat oorspronkelijk afkomstig is uit het woonhuis van de Amsterdamse plateelbakker Haye Esdré. Dit door hemzelf vervaardigde plateau kwam later in het bezit van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap. Na een plek te hebben gekregen in het Fragmentengebouw in de tuin van het Rijksmuseum is het in 2016 geplaatst in het Gemeenlandhuis.
De voorstelling is geïnspireerd op een prent van de zeeslag bij Duins.

Museumhuis
De begane grond van het Gemeenlandshuis is ingericht als Museumhuis Verdieping. Geopend op de eerste zondag van de maand. Meer informatie en het kopen van tickets vind je op op Gemeenlandshuis Amsterdam | Museumhuizen.

PROJECT DETAILS

Categorie:Lodewijkstijlen

Project: HdK – project Vml. gemeenlandshuis

Plaats: Diemerzeedijk 27, 1095 KK Amsterdam, NH